ΓΙΑΤΙ ΜΕΤΑΒΙΟΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΧΙ ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΟ;
Για ποιο λόγο παίρνουμε προβιοτικό;
Όλοι γνωρίζουμε τι είναι τα προβιοτικά και έχουμε ακούσει για τα δισεκατομμύρια ωφέλιμα βακτήρια σε αυτά. Αλλά δεν γνωρίζουμε όλοι τι πρέπει να κάνουν αυτά τα ευεργετικά βακτήρια στον οργανισμό μας και πώς μας βοηθούν.
Λαμβάνοντας ένα προβιοτικό, τα προβιοτικά του βακτήρια εισέρχονται στα έντερά μας, όπου βρίσκουν τη σωστή θερμοκρασία και υγρασία για την ανάπτυξή τους. Και όπως όλα τα έμβια όντα, αρχίζουν να αναζητούν τρόπους αύξησης του πληθυσμού και διατήρησης του είδους τους. Αλλά για αυτό, εκτός από τη βέλτιστη θερμοκρασία και υγρασία, χρειάζονται και θρεπτικά συστατικά. Και στα έντερα μας υπάρχουν θρεπτικά συστατικά που δεν απορροφώνται από τον οργανισμό και δεν διασπώνται από τα ένζυμα μας. Ωστόσο, για να αρχίσουν τα προβιοτικά βακτήρια να τα απορροφούν, πρέπει να τα διασπάσουν σε θρεπτικά συστατικά κατάλληλα για αυτά. Αυτά έχουν τα δικά τους ένζυμα για αυτό το σκοπό. Επομένως, τα προβιοτικά βακτήρια διασπούν τα υπολείμματα θρεπτικών συστατικών, μετατρέποντάς τα σε άλλες ουσίες που ονομάζονται μεταβολίτες. Κάποιους από αυτούς τους μεταβολίτες τους «τρώνε», με άλλους επικοινωνούν μεταξύ τους, με άλλους προστατεύουν τον πληθυσμό τους από άλλα εντερικά βακτήρια και τους υπόλοιπους τους παρέχουν σε μας, ως …αμοιβή για τη στέγαση, τροφή και ζεστασιά. Ή εν συντομία Ευρισκόμενα στον εντερικό σωλήνα τα προβιοτικά βακτήρια, για να υφίστανται, παράγουν μεταβολίτες. Και αυτή είναι η κύρια λειτουργία τους. Και είναι αυτοί οι μεταβολίτες, όχι τα ίδια τα βακτήρια, που προσφέρουν οφέλη τόσο σε αυτούς όσο και στο μικροβίωμα και τον οργανισμό μας συνολικά.
Προβιοτικοί βακτηριακοί μεταβολίτες.
Οι Μεταβολίτες είναι εκατοντάδες διαφορετικές πολύτιμες βιολογικά δραστικές ουσίες. Συμβατικά, μπορούν να χωριστούν σε επτά ομάδες.
- Πεπτικοί (ένζυμα) – διασπούν τα σύνθετα θρεπτικά συστατικά σε απλά για να απορροφηθούν από το μικροβίωμα και τον οργανισμό.
- Θρεπτικοί (αμινοξέα, πεπτίδια, μονοσακχαρίτες, βιταμίνες κ.λπ.) – αποτελούν πηγή απαραίτητων και εύπεπτων θρεπτικών συστατικών για το μικροβίωμα και τον οργανισμό.
- Θρεπτικοί – αντιφλεγμονώδεις (λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου) – πηγή βασικών θρεπτικών και αντιφλεγμονωδών ουσιών για τα κύτταρα του παχέος εντέρου. Διατηρούν την ισορροπία της εντερικής μικροχλωρίδας και την ισορροπία νερού-ηλεκτρολυτών των εντέρων. Ενεργοποιούν την τοπική και συστηματική ανοσία.
- Αποτοξινωτικοί (αιθανολική αφυδρογονάση, εξωπολυσακχαρίτες, bifidus παράγοντες, αντιοξειδωτικά κ.ά.) – μεταβολίζουν τα ξενοβιοτικά, καταστρέφουν τους καρκινογόνους και μεταλλαξιογόνους μεταβολίτες.
- Αντιμικροβιακοί (οργανικά οξέα, υπεροξείδιο του υδρογόνου, λυσοζύμη, βακτηριοσίνες, ουσίες παραπλήσιες των βακτηριοσινών κ.λπ.) – καταστέλλουν τη δράση και τον πολλαπλασιασμό παθογόνων μικροοργανισμών και υποβοηθούν την ανάπτυξη ωφέλιμων βακτηρίων.
- Ανοσολογικοί (αρνητικά ρυθμιστικά μόρια σηματοδότησης, μικρο-RNA, ανοσοτροποποιητικοί μεταβολίτες κ.ά.) – διεγείρουν την παραγωγή ανοσοσφαιρινών και κυτοκινών, ρυθμίζοντας την έμφυτη και προσαρμοστική ανοσία.
- Νευρο – σηματοδοτικοί (νευροδιαβιβαστές, όπως σεροτονίνη, ντοπαμίνη, ακετυλοχολίνη και GABA και διάφορες ενώσεις που μπορούν να συνδεθούν με υποδοχείς που εκφράζονται στον εγκέφαλο, όπως ινδόλες και χολικά οξέα) – νευροδραστικές ενώσεις που δρουν τόσο στο έντερο όσο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα και με τη δυνατότητα για τη ρύθμιση της συμπεριφοράς και της γνωστικής λειτουργίας.
Για να αναπτυχθούν και να παραχθούν μεταβολίτες, ωστόσο, τα βακτήρια που περιέχονται στα προβιοτικά πρέπει να εγκατασταθούν στον οργανισμό μας. Και όχι οπουδήποτε αλλού, αλλά στο βιοϋμένιο, που βρίσκεται επί του επιθηλίου των εντέρων μας και όπου ζουν τα δικά μας βακτήρια. Άλλο μέρος όπου μπορούν να εγκατασταθούν, απλώς δεν υπάρχει. Το βιοϋμένιο καλύπτει πλήρως το εσωτερικό τοίχωμα των εντέρων μας. Αλλά το δικό μας (μόνιμο) μικροβίωμα και το τοπικό ανοσοποιητικό σύστημα δεν επιτρέπουν σε κανέναν ξένο μικροοργανισμό να εισέλθει σε αυτό. Δεν γίνεται αλλιώς. Διαφορετικά, θα εγκαθίσταντο στο βιοϋμένιο κάθε είδους επιβλαβείς και άλλοι μικροοργανισμοί , που θα διατάρασσαν το εντερικό μας οικοσύστημα. Και η μοίρα των προβιοτικών που λαμβάνονται είναι όπως όλων των ξένων μικροοργανισμών – να περάσουν μέσα από τον αυλό των εντέρων μας, σχηματίζοντας μικρές ομάδες ελεύθερα επιπλεόντων βακτηρίων (πλαγκτόν) και να αποβληθούν φυσικά από το σώμα μας. Επιπλέον, το ανοσοποιητικό μας σύστημα, καθώς και οι αντιμικροβιακοί μεταβολίτες που παράγονται από το δικό μας μικροβίωμα, και θα καταστέλλουν την ανάπτυξή τους και θα καταστρέφουν τα περισσότερα από αυτά.
Ακριβώς εξαιτίας αυτού, τα λίγα προβιοτικά βακτήρια που καταφέρνουν να περάσουν ενεργά από τον εντερικό μας σωλήνα, κατά τη διάρκεια του σύντομου χρόνου διέλευσης τους, θα παράγουν ανεπαρκείς μεταβολίτες. Και η επίδραση στην υγεία από αυτούς θα είναι ελάχιστη ή δεν θα υπάρχει καθόλου.
Προκειμένου να αντισταθμιστούν οι ελλείψεις των προβιοτικών και να βελτιωθεί η προβιοτική θεραπεία, ένας νέος τύπος προβιοτικών σκευασμάτων εμφανίστηκε τα τελευταία χρόνια – τα μεταβιοτικά.
Τι είναι το μεταβιοτικό;
Τα μεταβιοτικά περιέχουν όλους τους παραπάνω μεταβολίτες. Που όμως παράγονται από προβιοτικά βακτήρια έξω από το σώμα, στις άνετες συνθήκες ειδικών εγκαταστάσεων βιοαντιδραστήρα, σε ένα περιβάλλον που περιέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για τον πληθυσμό τους και χωρίς σύγκρουση με το ανοσοποιητικό σύστημα και το μόνιμο μικροβίωμα. Και μάλιστα σε συμπυκνωμένη μορφή.
Επιπλέον, τα μεταβιοτικά περιέχουν επίσης τα αδρανοποιημένα (σκόπιμα σκοτωμένα) κύτταρα των προβιοτικών βακτηρίων, που ονομάζονται επίσης προϊόντα λύσης, καθώς και τα δομικά τους στοιχεία (σωματίδια κυττάρων, σωματίδια κυτταρικού τοιχώματος, κυτταρικά βιοπροϊόντα κ.λπ.). Συνιστούν πολλές διαφορετικές βιολογικά δραστικές ουσίες, όπως DNA, RNA, ένζυμα, κυτταροπλασματικές πρωτεΐνες, βιοεπιφανειοδραστικά, τειχοϊκά οξέα, πεπτιδογλυκάνες, πολυσακχαρίτες κ.λπ., που επίσης έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία.
Τα μεταβιοτικά δεν περιέχουν ζωντανούς μικροοργανισμούς.
Γιατί μεταβιοτικό και όχι προβιοτικό;
Επειδή, με τη λήψη ενός μεταβιοτικού, ο οργανισμός λαμβάνει άμεσα όλους εκείνους τους μεταβολίτες που τα προβιοτικά βακτήρια που περιέχονται στα προβιοτικά, δεν μπορούν να παραχθούν σε επαρκή ποσότητα, λόγω των υπαρχουσών δυσμενών συνθηκών για αυτά στον εντερικό σωλήνα,
Τα αποτελέσματα των μεταβιοτικών λαμβάνουν χώρα σε διαφορετικά επίπεδα στον μακροοργανισμό: μοριακά (αντιγραφή και έκφραση γονιδίου, μεταγραφή και μετάφραση γενετικών πληροφοριών), κυτταρικά (στην επιφάνεια και τις μεμβράνες των κυττάρων, βιοσύνθεση πρωτεϊνών και ενέργειας σε μιτοχόνδρια και ριβοσώματα), μέσα στο υαλόπλασμα των κυττάρων (εντοπισμός πυρήνα, οργάνων και εγκλεισμών), στην εξωκυττάρια μήτρα, σε ιστούς, όργανα, συστήματα και σε όλο τον οργανισμό.
Η Διεθνής Επιστημονική Ένωση για τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά (ISAPP) υποστηρίζει πέντε μηχανισμούς δράσης που οδηγούν στη μεταβιοτική αποτελεσματικότητα: Διαμόρφωση του μόνιμου μικροβιώματος, βελτίωση των λειτουργιών της επιθηλιακής άμυνας, τροποποίηση των τοπικών και συστημικών ανοσοαποκρίσεων, ρύθμιση των συστημικών μεταβολικών αποκρίσεων και της συστηματικής σηματοδότησης μέσω του νευρικού συστήματος.
Για ποια προβλήματα είναι αποτελεσματικό το μεταβιοτικό;
Το μεταβιοτικό έχει αποδειχτεί εκπληκτικός ανοσοτροποποιητικός παράγοντας. Και ίσως αυτό είναι ένα από τα πιο πολύτιμα προσόντα του. Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό ενάντια σε όλους τους ιούς της γρίπης, τους κοροναϊούς, τους συγκυτιακούς ιούς του αναπνευστικού συστήματος και άλλες ιογενείς λοιμώξεις. Καθώς και για εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Κατά την αντιβιοτική θεραπεία, η λήψη μεταβιοτικού είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη γιατί αντισταθμίζει την έλλειψη μεταβολιτών που έχουν μειωθεί λόγω της καταστροφής των ωφέλιμων βακτηρίων από τη λήψη του αντιβιοτικού. Και μετά την αντιβιοτική θεραπεία, θα συμβάλει στην ταχεία ανάκτηση του ίδιου του μικροβιώματος.
Το μεταβιοτικό είναι αποτελεσματικό σε αλλεργικές και δερματολογικές εκδηλώσεις, γιατί αποτοξινώνει τον οργανισμό, βελτιώνει τις λειτουργίες της επιθηλιακής άμυνας, διορθώνει το μόνιμο μικροβίωμα και ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Σε περίπτωση τροφικής δυσανεξίας, το μεταβιοτικό θα τροφοδοτίσει τον οργανισμό με τα ένζυμα που λείπουν και που ο ίδιος ο οργανισμός δεν μπορεί να παράγει, αλλά είναι απαραίτητα για τη διάσπαση των σχετικών θρεπτικών συστατικών.
Το μεταβιοτικό θα επιλύσει πεπτικά προβλήματα, όπως κοιλιακά ενοχλήματα, φούσκωμα, βάρος, διάρροια κ.λπ., καθώς ρυθμίζει τον εντερικό μεταβολισμό και το μικροβίωμα και υποβοηθά στη διάσπαση και την απορρόφηση ουσιών.
Σε γαστρεντερολογικά προβλήματα, το μεταβιοτικό θα βοηθήσει στην επίλυσή τους, διορθώνοντας τη λειτουργία του εντερικού οικοσυστήματος και της ανοσίας και συμβάλλοντας στην αποκατάσταση του εντερικού βλεννογόνου και του επιθηλίου.
Το μεταβιοτικό θα μειώσει το στρες και θα βελτιώσει τη ψυχική κατάσταση, καθώς περιέχει διάφορους νευροδιαβιβαστές που αλληλεπιδρούν ευεργετικά με το νευρικό σύστημα.
Και γενικά, η χρήση μεταβιοτικών προληπτικά θα συμβάλει στην ευημερία του μόνιμου μικροβιώματος, την εύρυθμη λειτουργία του εντερικού σωλήνα, τη συντήρηση του ανοσοποιητικού συστήματος, στη βελτίωση και το υγιές επίπεδο της ψυχικής κατάστασης, καθώς και θα αποτρέψει την εμφάνιση πολλών ανεπιθύμητων διεργασιών στον οργανισμό.
